Proloterapi
Proloterapi Nedir?
“Çoğalma” anlamına, “terapi” ise “tedavi” anlamına gelmektedir. Proloterapi “enjeksiyon” yani iğne yardımıyla vücudun belirli bölgelerine özel hazırlanmış solüsyonlar verilerek, o bölgede istemli bir yangı (inflamasyon) meydana getirmek, bu yangıya cevap veren bağışıklık sisteminin yardımıyla yangı (inflamatuar) hücrelerin toplanması/çoğalması ile başlatılan onarım sürecidir. İstemli olarak başlatılan yangı ile o bölgede kanlanma artar ve dokuda iyileşme/güçlenme süreci başlar.
Tarihçesi Nedir?
Proloterapi çok eski bir tedavi değildir. O yüzden geleneksel olarak tanımlamak yanlış olup, “modern tamamlayıcı” bir tedavi olarak bakmak daha doğrudur. Bu tedaviyi ilk kez Amerikalı Genel Cerrah Dr. George Stuart 1930lu yıllarda ilk kez uyguladı.
Hangi Hastalıklarda Kullanılır?
Proloterapi iskelet kas sistemi rahatsızlıklarında uygulanan bir yöntemdir. Tendonlar, eklem içi kıkırdak yapıları diğer vücut bölümlerine göre daha az kanlanır. İyileşme için ise kandaki büyüme faktörleri ve diğer onarıcı moleküller olmazsa olmazdır.
Proloterapinin kullanıldığı rahatsızlıklardan bazıları; Spor yaralanmaları, sırt ağrıları, boyun ağrıları, kollarda meydana gelen bazı iskelet-kas rahatsızlıkları (tenisçi dirseği, golfçü dirseği vs), her türlü eklem kireçlenmeleri (artrozlar), her türlü eklemdeki bağ yaralanmaları özellikle diz ve omuz bağ bozuklukları (menisküs, çapraz bağlar vs.), karpal tünel sendromu, bel fıtıkları, boyun fıtıkları, topuk dikeni vs.
Proloterapi Tek Başına Yeter Mi?
Proloterapi, kas iskelet sistemi rahatsızlıklarında kullanılan tedavi modalitelerinden bir tanesidir. Ancak hiçbir zaman tek başına yeterli olmamaktadır. Meydana gelen problem mutlaka bir doktor muayenesi ile belirlenmeli, altta yatan sebepler belirlenip buna yönelik önlemler alınmalıdır. Özellikle zayıf eklemler ve tendonların altında, beslenme ve yaşam koşullarının iyi olmaması yatar. Biz proloterapiye, beslenme ve diğer yaşam şartlarının düzenlenmesi ve gerekli bitkisel takviyeler ile iyileşmenin hızlandırılmasının yanında tedavi etkinliğini artırmak için yardımcı bir tedavi yöntemi olarak bakıyoruz.
Proloterapi Seansları Nasıl Olur?
Proloterapi hastanın durumuna göre 4-6 seans uyguladığımız, seans aralıklarını 3 hafta ile 5 hafta arasında belirlediğimiz bir tedavi yöntemidir. Daha seyrek yada daha sık yapılan tedavide kalite düşer. Proloterapi ağrı kesici değil, onarıcı bir tedavi olduğundan hızlı etki göstermez, etkiler 2-3. Seanstan sonra görülmeye başlanır, 1 yıl içerisinde de en üst seviyeye ulaşır.
Uygulama Nasıldır?
Proloterapi, vücuttaki bağışıklık sisteminin devreye sokulması ile yönetilen bir tedavi modalitesi olduğu için, bağışıklık sistemini güçlendirecek beslenme ve gerekirse doğal takviyeleri doktorunuz önerecektir. Bunun yanında bağışıklık sistemini baskılayacak ilaçların kullanımı proloterapiyi olumsuz etkileyebilir. Aynı şekilde invaziv bir işlem olduğu için kanama ile ilgili ilaçların (kan sulandırıcı) kesilmesi gerekebilir.
Doktorunuz muayene sırasında gereken tahlillerinizi değerlendirerek proloterapi protokolünü belirler ve tedaviye başlanır.
Proloterapi işlem öncesi hazırlık dahil olmak üzere, toplamda 30 dakika veya daha az bir sürede tamamlanır. Proloterapi genellikle yaralanma bölgesinde veya zayıflamış alanda etkili olması için birkaç seans tedavi gerektirir. Bir kişiye seans başına 4 ila 15 uygulama (iğne enjeksiyonu) yapılabilir. Bu seanslar 3 ila 6 aylık bir süreçte tamamlanır. Tahriş edici maddenin onarım gerektiren alana veya alanlara doğru şekilde uygulanması, uygulayan hekimin yeterli eğitimi almış olması önemlidir.
Proloterapi Nasıl Fayda Gösterir?
Daha önce bahsettiğimiz yangı ve daha sonrasında proliferasyon (hücre çoğalması) aşamalarından sonra ilgili tendon tamir sürecinden geçer ve eskisinden daha güçlü olur. Güçlenen tendon, eklemleri daha iyi stabilize (kontrol) eder. Eklem güçlendikten sonra mevcut ağrı şikayetlerinin de azalması beklenir.
Proloterapi sonrası iyileşme süreci nasıldır?
İşlemden hemen sonra hafif şişlik ve sertlik sık olarak görülen bir durumdur. Fakat bunlar hızlı bir şekilde düzelir ve çoğu insan aynı gün ya da bir gün sonra normal aktivitelere devam edebilir. Bazı hastalarda ise bir haftaya kadar süren morarma, rahatsızlık, şişme ve sertlik görülebilir.
Proloterapi asla şiddetli ağrıya neden olmamalıdır. Özellikle ateşin eşlik ettiği şiddetli ağrı, enfeksiyon belirtisi olabileceğinden acilen tıbbi yardım alınması şarttır. Yeni doku büyümesini teşvik etmeye devam etmek için çoklu proloterapi tedavileri önerilebilir. Bazı uzmanlar, dört haftada bir uygulanan yaklaşık 3 ila 6 tedavi seansı önermektedir.
Proloterapi Türleri Nelerdir?
Dekstroz çözeltisi
Dekstroz (bir tür şeker), büyüme faktörlerinin salınımını tetikleyen bir çözeltidir. Bu nedenle yoğun dekstroz yaralanma bölgesi ve çevresine enjekte edilir. Uyarılan büyüme faktörleri, tendonların, bağların ve diğer yumuşak dokuların büyümesini uyarır ve onarımını destekler.
PRP
PRP İngilizce “Platelet Rich Plasma” teriminin kısaltmasıdır. Bu platelet (yani pıhtılaşmayı sağlayan kan pulcukları) ile zenginleştirilmiş plazma (yani kanın hücreleri ayrıştırıldıktan sonra kalan kısmı) anlamına gelir. Bu sıvıda birçok büyüme faktörü bulunur, halk arasında “kök hücre tedavisi” olarak anılır. Hastadan alına venöz (toplardamar) kanı, santrifüj makinasında işlemden geçirilerek (yüksek devirde döndürülerek) bu sıvı elde edilir. Daha sonra uygun noktalara enjekte edilir. Trombositlerin (platelet/kan pulcukları) doku iyileşmesini sağlayan birçok salgısı vardır.
Prolozon
Oksijen gazından üretilen ozon gazı belirlenmiş noktalara enjekte edilir. Ozon gazının da hücreleri yenileyici ve prolife edici etkileri bulunmaktadır.
Proloterapinin Yan Etkileri Var Mı?
Proloterapinin hiç şüphesiz en büyük rakibi ameliyatlardır. Kas iskelet sistemi rahatsızlıklarında yapılan ameliyatlar ise hastanın fonksiyonel kapasitesini ciddi oranda etkileyecek ciddi operasyonlardır. Proloterapide ise belki ilk gün enjeksiyon etkisinden ve verilen sıvının yaptığı gerginlik hissinden dolayı ağrı hissedilse de birinci günden sonra rutin hayatına hastalar devam etmektedir.
Proloterapi genel olarak güvenli olarak kabul edilir. Eğitimli bir uygulayıcı ile herhangi bir sinir ve damar hasarına neden olunmadığı sürece ekstra bir yan etki bildirilmemiştir.
Enjeksiyonların gerekli sterilite koşullarına dikkat edilmeden yapılması, enfeksiyonlara yol açabilir.
Proloterapinin Bilimsel Literatürde Yeri Var Mı?
Proloterapinin etkinliği hakkında yapılmış çok sayıda çalışma vardır. Burada bunlardan bazılarını paylaşalım:
- Proloterapi hakkında genel çalışmalar:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30433886
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30123064
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30107954
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30098273
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29963845
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29945842
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29319178
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28484944
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28218386
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27788902
- Ayak ve alt ekstremite ile ilgili rahatsızlıklarda:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31358724
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30149850
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28717615
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28449312
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28002322
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26500703
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25239050
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23876935
- Femur başı avasküler nekrozunda ve diğer kalça patolojilerinde:
- Çene eklemi rahatsızlıklarında:
- Epikondilitler başta olmak üzere dirsek hastalıklarında:
- Diz osteoartriti (Gonartroz, diz kireçlenmeleri)nde ve diğer diz patolojilerinde:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30688517
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30057634
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29764447
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29722769
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29696113
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27673137
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27058744
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26030118
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24596471
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23690322
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22708106
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20802815
- Omuz hastalıklarında:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30543266
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30318481
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30171616
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30100587
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30076801
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30057849
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29796104
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29101774
- Fibromiyalji gibi genel kas ağrılarında:
- Bel-boyun Rahatsızlıklarında:
- Göğüs kafesi ağrıları:
YASAL UYARI: Bu sayfanın içerikleri ziyaretçilerini bilgilendirme amaçlı kurulmuş olup, sağlıkla ilgili konularda tıbbi teşhis, tedavi ve reçete bilgisi taşımaz. Sayfa sağlıkla ilgili yer verdiği tüm konularda öncelikle en doğru bilginin hastayı muayene eden doktorundan öğrenebileceğini savunur. Sayfada konu olarak geçen tüm yöntemler kamuoyuna bilgi vermek amaçlı paylaşılmış olup, bu bilgilerin yanlış anlaşılması veya kullanılmasından doğabilecek mağduriyetlerden bu sayfa sorumlu tutulamaz. Paylaşılan bilgilerin ilgilisi tarafından kullanılması Dr. Adem ÇAKIR ile hasta- doktor ilişkisini doğurmaz. Tüm sayfa ziyaretçileri yasal uyarıyı kabul etmiş sayılır.